× Strona Główna Podział jonów Próba płomieniowa Związki organiczne Indeks jonów

aniony grupa i

Cl I Br SCN [Fe(CN)6]4– [Fe(CN)6]3–

I grupa analityczna anionów - sole srebra trudno rozpuszczalne w wodzie i w kwasie azotowym; sole baru są rozpuszczalne w wodzie


Chlorki

W związkach chlor występuje na różnych stopniach utlenienia, od -I w chlorkach Cl, przez I w podchlorynach ClO, III w chlorynach ClO2, V w chloranach ClO3, do VII w nadchloranach ClO4. Chlorki wykazują właściwości redukujące w stosunku do silnych utleniaczym, np. jonów nadmanganianowych; pozostałe aniony chloru wykazują właściowści utleniąjące. Podchloryny i chloryny są dość nietrwałe - przekształcają się powoli w chlorki i chlorany.

Znaczniejsze zdolności kompleksotwórcze spośród anionów chloru wykazują tylko chlorki. Tworzą one kompleksy z wieloma pierwiastkami, np. z rtęcia(II), ołowiem, cykiem, kadmem, kobaltem, żelazem(III), cyną i z platynowcami.

Trudno rozpuszczalne w wodzie są chlorki srebra, rtęci(I). miedzi(I), ołowiu, talu(I).

Cl + Ag+ → AgCl

Biały serowaty osad chlorku srebra. Rozpuszcza się w amoniaku. Powoli ciemnieje na świetle.

To miejsce czeka na Twoją reakcję!


BRomki

Najtrwalszymi związkami bromu są bromki Br i bromiany BrO3. Bromki wykazują właściowści redukujące, podbrominy i bromiany są utleniaczami. Kwas bromowodorowy (roztwór HBr w wodzie) jest mocnym kwasem. Trudno rozpuszczalne bromki i rozpuszczalne kompleksy bromkowe tworzą na ogół te same metale które tworzą osady i kompleksy z chlorkami. Osady bromków są trudniej rozpuszczalne, a kompleksy bromkowe są trwalsze niż odpowiednie kompleksy chlorkowe.

Ag+ + Br → AgBr

Żółtawy osad bromku srebra. Słabo rozpuszcza się w amoniaku

BrO3 + 5Br + 6H+ → 3Br2 + 3H2O

Powstaje gazowy bromowodór o charakterystycznym ostrym zapachu. Rozpuszcza się on w chloroformie tworząc brunatne zabarwienie


Jodki

Jod jest fioletowoczarną krystaliczną substancją, która łatwo sublimuje. Jego pary trudno rozpuszczają się w wodzie. Jod rozpuszcza się dobrze w chloroformie (zabarwienie fioletowe) i w roztworze jodku potasu, przy czym tworzą się brunatne jony trójjodkowe:

I2 + I → I3

Najważniejsze stopnie utlenienia jodu to -I w jodkach I, V w jodanach IO3 i VII w nadjodanach IO4. Kwas jodowodorowy jest kwasem mocnym, podobnie jak kwas solny i bromowodorowy, lecz najmniej trwały - najłatwiej ulega utlenieniu. Tlen z powietrza utlenia go do jodu, który zabarwia roztwór na żółto:

4HI + O2 → 2I2 + 2H2O

I + Ag+ → Agl

Żółty serowaty osad. Nie rozpuszcza się w amoniaku (ale może pod jego wpływem przyjąć białą barwę)

2I + H2O2 + 2H+ → I2 + 2H2O

Jodki utleniane są do jodu, który tworzy ciemnogranatowy kompleks ze skrobią


Reakcje Jodków

Reakcje jodków wykorzystywane przy analizie jakościowej:

ClO + 2I + 2H+ → I2 + Cl + H2O

ClO3 + 6I + 6H+ → 3I2 + Cl + 3H2O

BrO3 + 6I + 6H+ → I2 + Br + 3H2O

IO3 + 5I + 6H+ → 3I2 + 6H2O

2NO2 + 2I + 4H+ → I2 + 2NO + 2H2O

Cr2O72– + 6I + 14H+ → 3I2 + 2Cr3+ + 7H2O

2MnO4 + 10I + 16H+ → 5I2 + 2Mn2+ + 8H2O

2Fe3+ + 2I → I2 + 2Fe2+

Jodki redukują żelazo(III) do żelaza(II). Jod w fazie chloroformu jest barwy różowej

Pb2+ + 2I → PbI2

Charakterystyczny żółty osad


Rodanki (tiocyjaniany)

Bezbarwne jony SCN powstają podczas ogrzewania roztworów cyjanków z siarką lub wielosiarczkiem amonu. Kwas rodanowodorowy HSCN jest kwasem dość mocnym, trwałym w rozcieńczonych rozwtorach wodnych. Znane są trudno rozpuszczalne rodanki: srebra, miedzi(I), talu(I), rtęci(I), ołowiu i innych metali.

Liczne kompleksy rodankowe mają intensywne zabarwienie i znajdują zastosowanie w metodach spektrofotometrycznych. Reakcje analityczne rodanków i cyjanków są podobne do reakcji halogenków.

Jon tiocyjanianowy występuje w dwóch formach rezonansowych:

2SCN + Fe3+ → Fe(SCN)2+

Krwistoczerwony kompleks

SCN + Ag+ → AgSCN

Biały osad rozpuszcza się w rozc. amoniaku i nadmiarze jonów rodankowych


Żelazocyjanki

[Inaczej heksacyjanożelaziany(II)] Powstają w wyniku reakcji jonów cyjankowych z jonami żelaza(II). Aniony [Fe(CN)6]4– mają barwę lekko żółta, są bardzo trwałe (dzięki czemu uważa się rozwtór tego anionu za praktycznie nietoksyczny) i ulegają rozkładowi dopiero podczas ogrzewania ze stężonym kwasem siarkowym. Żelazocyjanki metali, poza potasowcami i jonami amonowymi, są trudno rozpuszczalne.


3Fe(CN)64– + 4Fe3+ → Fe4[Fe(CN)6]3

Błękit pruski - ciemnoniebieski, bezpostaciowy osad

2Cu2+ + [Fe(CN)6]4– → Cu2[Fe(CN)6]

Strąca się czerwonobrunatny osad

[Fe(CN)6]4– + 2 HNO3 → [Fe(CN)5NO]2– + CO2 + NH4NO3

Po dodaniu kilku kropel stężonego kwasu azotowego(V) powstanie czerwonobrunatny nitroprusydek


Żelazicyjanki

[Inaczej heksacyjanożelaziany(III)] Powstają w wyniku utleniania żelazocyjanków. Jony [Fe(CN)6]3– mają zabarwienie pomarańczowe, są nieco mniej trwałe niż jony żelazocyjankowe. Tworzą trudno rozpuszczalne osady z jonami metali wielowartościowych.

2Fe(CN)63– + 3Fe2+ → Fe3[Fe(CN)6]2

Błękit Turnbulla - ciemnoniebieski, bezpostaciowy osad

Fe(CN)63– + 3Ag+ → Ag3[Fe(CN)6]

Powstaje pomarańczowoczerwony osad, rozpuszczalny w amoniaku


Fe(CN)63– + Fe3+

Po dodaniu jonów żelaza(III) tworzy się brunatno zabarwiony roztwór

Aniony żelazicyjanków mają pomarańczową barwę


« Poprzednia Następna »