SO32– CO32– MoO42– C2O42– BO33–
III grupa analityczna anionów - sole srebra (białe) rozpuszczalne w kwasie azotowym; sole baru są trudno rozpuszczalne w wodzie, lecz rozpuszczalne w kwasie azotowym.
Zwane inaczej siarczynami. Siarczany(IV) metali są rozpuszczalne w rozcieńczonych mocnych kwasach nieorganicznych, przy czym wydziela się tlenek siarki(IV) SO2 często stosowany jako reduktor. Kompleksy siarczynowe są nieliczne i mało trwałe.
SO32– + 2H+ → SO2 + H2O
Wydziela się dwutlenek siarki o charakterystycznym zapachu palonej siarki; dobrze rozpuszcza się w wodzie i dlatego na zimno nie powstają pęcherzyki
2Ag+ + SO32– → Ag2SO3
Powstaje biały osad, rozpuszczalny w amoniaku
SO32– + I2 + H2O → SO42– + 2I– + H+
Siarczyny redukują jod do jodków - roztwór się odbarwia
Kwas węglowy nie istnieje w stanie wolnym. Znane są rozpuszczalne wodorwęglany np: Ca(HCO3)2, Fe(HCO3)2. Węglany metali (Poza kationami V grupy) są nierozpuszczalne w wodzie. Z niektórymi kationami (np. U, Th) węglany tworzą rozpuszczalne kompleksy.
Kwas węglowy jest tak słaby, że nawet kwas octowy wypiera go z jego soli, przy czym wydzielają się pęcherzyki.
CO32– + 2H+ → CO2 + H2O
Wydzielają się pęcherzyki dwutlenku węgla
Ba2+ + CO3– → BaCO3
Strąca się biały krystaliczny osad węglanu baru, rozpuszczalny w kwasie octowym
W roztworach najtrwalsze są związki molibdenu(VI), któe wykazują wiele cech wspólnych z wolframem(VI) i chromem(VI). W środowisku alkalicznym istnieją trwałe bezbarwne jony molibdenianowe MoO42–. W środowisku obojętnym lub kwasowym następuje kondensacja jonów prostych i powstają polimolibdeniany Mo2O72–, Mo3O102– i dalsze. Reakcja kondensacji jest odwracalna.
Charakterystyczne dla molibdenu(VI) jest tworzenie z takimi pierwiastkami jak fosfor(V), krzem, arsen(V) i german kompleksowych heteropolikwasów typu H3[X(Mo3O10)4], które są wykorzystywane do wykrywania i oznaczania wymienionych pierwiastków.
Jony molibdenianowe z większością kationów tworzą trudno rozpuszczalne sole. W wodzie rozpuszczają się tylko molibdeniany potasowców i amonu. Molibden może występować na VI oraz na III, IV i V stopniu utlenienia. Te nietrwałe stopnie utlenienia wystepują w niektórych kompleksach, np. w Mo(CN)84–
MoO42– + Sn2+ → Mo5O14 + Sn4+
Powstaje niebieskie zabarwienie - tzw. błękit molibdenowy (reakcja nie jest uzgodniona)
2MoO42– + Sn2+ + 10SCN– + 12H+ → 2MoO(SCN)52– + Sn4+ + 6H2O
Rodanki tworzą z molibdenem, w kwaśnym środowisku w obecności SnCl2 pomarańczowoczerwony kompleks z molibdenem na V st. utl.
Mo3O8
Stężony kwas siarkowy odparowuje się prawie do sucha z roztworem badanym, w przypadku obecności molibdenu(VI) pozostałość zabarwia się na intensywnie niebieski kolor. Tworzy się mieszany tlenek molibdenu MoO3•Mo2O5
HPO42– + 12MoO42– + 3NH4+ + 23H+ → (NH4)3[P(Mo3O10)4] + 12H2O
Do badanej próbki dodaje się stężony HNO3, a następnie heptamolibdenianu amonu. Delikatne ogrzanie (50°C) ułatwia powstanie osadu. Powstaje żółty krystaliczny osad molibdenofosforanu
MoO42– + 4H2S → MoS42– + 4H2O
Dodanie siarczków i zakwaszenie powoduje powstanie intensywnie czerwonego tetratiomolibdenianu
H2MoO4 + H2O2 → H2MoO5 + H2O
Nadtlenek wodoru tworzy w środowisku kwasowym żółty kwas nadtlenomolibdenowy, a w środowisku amoniakalnym - czerwony
Kwas szczawiowy H2C2O4 jest stałym dwuprotonowym kwasem o średniej mocy. Ogrzewany rozpada się na tlenek węgla(IV), tlenek węgla(II) i wodę. Z jonami metali (poza potasowacami i jonem amonowym tworzy trudno rozpuszczalne sole (np: Ca2+, Sr2+, Ba2+) lub rozpuszczalne kompleksy (np: FeIII, Al, Cr, Zn, Co, Mn, Mg i inne)
C2O42– + 2Ag+ → Ag2C2O4
Biały serowaty osad szczawianu srebra
5C2O42– + 2MnO4– + 16H+ → 10CO2 + 2Mn2+ + 8H2O
Zakwaszony nadmanganian utlenia szczawiany do tlenku węgla(IV). Reakcja może wymagać ogrzania do 60°C
3C2O42– + Fe3+ → Fe(C2O4)33–
Powstaje zielonkawy kompleks żelaza(III)
C2O42– + Ba2+ → BaC2O4
Biały osad szczawianu baru
Podczas suszenia i prażenia kwas ortoborowy H3BO3 przechodzi w metaborowy HBO2, następnie piroborowy H2B4O7, i wreszcie bezwodnik, tlenek B2O3. Kwas ortoborowy jest białą substancją (błyszczące blaszki), słabo rozpuszczalną w zimnej wodzie, dobrze w gorącej. Kwas borowy jest kwasem bardzo słabym (pKa = 9,24).
Wszystkie borany, z wyjątkiem boranów sodu i potasu, są trudno rozpuszczalne. Borany baru i srebra wydzielają się z dość stężonych roztworów. Bor(III) tworzy kompleksy fluorkowe oraz kompleksy z alkoholami polihydroksylowymi (np. mannitolem, glicerolem, cukrami prostymi) co wyraźnie zwiększa jego kwasowość.
B4O72– + 2Ag+ + 3H2O → 2AgBO2 + 2H3BO3
Biały galaretowaty osad metaboranu srebra
H3BO3 + 3CH3OH → B(OCH3)3 + 3H2O
Lotne związki boru barwią płomień palnika na zielono. Próbkę ogrzewa się ze stężonym kwasem siarkowym i metanolem, bor przechodzi w lotny boran trimetylu